สวัสดีครับทุกๆท่านวันนี้ผมจะมานำเสนอเรื่องของ Current Transformer หรือ CT กับการนำไปใช้งาน ตลอดจนข้อควรระวังต่างๆ

CT เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้ประกอบการวัดกระแสไฟฟ้าโดยต่อร่วมกับเครื่องวัดกระแส หรือ Power Meterโดยทำหน้าที่แปลงกระแสไฟฟ้า หรือ ลดทอนกระแสไฟฟ้า (Step down) ที่จะวัดนั้นให้เหมาะสมกับพิกัดกระแสไฟฟ้าที่ขดลวดกระแสของเครื่องมือวัดรับได้ เช่น อัตราส่วน15/5A, 50/5A, 150/5A, 500/5A หรือรวมไปจนถึงกระแสที่สูง ๆ เช่น 10,000/5A, 15,000/5A เป็นต้น

อัตราส่วน (Ratio) ของ CT คืออะไร

อัตราส่วน CT หมายถึง อัตราส่วนของการแปลงกระแส ทางด้านอินพุต primary ต่อ เอาต์พุต Secondary เช่น Ratio ของ CT 400/5A คือ 80ไม่มีหน่วย อธิบายได้ คือ “ CT มี Primary Current เท่ากับ 400A และ Secondary Current 5A มีอัตราส่วนตัวคูณคือ 80 ” ซึ่งเมื่อนำ Ct ตัวนี้ไปต่อใช้งานร่วมกับเครื่องมือวัดพลังงานไฟฟ้า รุ่น WM14-96 ยี่ห้อ CARLO GAVAZZI นั้นจะต้องใส่ค่าตัวคูณเข้าไปด้วย จึงจะแสดงค่ากระแสออกมาได้ถูกต้องแม่นยำ

ค่า Burden หมายความว่าอย่างไร

ค่า Burden หมายถึง กำลังไฟฟ้าที่สูญเสีย(VA)ของขดลวดแปลงกระแสไฟฟ้า หลักการ คือ เมื่อมีอุปกรณ์ไฟฟ้าทุกตัวที่ต่ออนุกรมกับขดลวดด้าน secondary มีกำลังไฟฟ้าสูญเสียในเครื่องวัดรวมกันกับกำลังไฟฟ้าสูญเสียในสายวัดมีค่าภายใต้เบอร์เดนของขดลวดแปลงกระแสแล้ว ความผิดพลาดจากการวัดจะเป็นไปตามคลาส(Class)ของขดลวดแปลงกระแสไฟฟ้านั้นเช่น CT 100/5 Class 0.5 จะมีค่าของ Burden 1.5VA , Class3 จะมีค่าของ Burden 2.25VA ตามตารางด้านล่าง ถามว่าแล้วจะเลือกใช้งานแบบไหนดี ระหว่าง Class 0.5 กับ Class3 ให้เลือก Class ที่มีตัวเลขต่ำไว้ก่อนครับ คือ 0.5 เพราะจะบ่งบอกถึงความแม่นยำในส่วนอื่นตามมา

*ข้อควรระวังเกี่ยวกับ CT

เมื่อมีการใช้งานกระแสด้าน อินพุต primaryอยู่จะมีกระแสทางด้านเอาต์พุต Secondary ออกมาด้วย ไม่ควรเปิดลูปวงจรด้านนี้ควร Short ลูป Secondary เอาไว้เพื่อหลีกเหลี่ยงการพังเสียหายของ CTได้ ถ้าระดับกระแสอินพุตมีสูงมากจะทำให้ร้อนและเกิดเพลิงไหม้ได้ แนะนำให้งดจ่ายกระแส อินพุต primary ทุกครั้งที่มีการแก้ไขปรับปรุง

Current Transformer หรือ CT แบ่งตามการใช้งานได้เป็น 2 รูปแบบ ดังนี้1. ตัวแปลงกระแสแบบถอดห่วงไม่ได้ (Current Transformer: CT)





2. ตัวแปลงกระแสแบบถอดห่วงได้ ( Split Core Current Transformer: CT)

ในส่วนของ Split Core Current Transformer: CT ก็จะมีหลากหลายขนาดมีทั้งเล็กและใหญ่ ซึ่งดูได้จากรูปด่านล่าง

2.1 CT : แบบ Split Core ขนาดใหญ่ เอาต์พุตที่ออกมาจะเป็นกระแส AC เช่น 5A หรือ 1A

2.2 CT : แบบ Split Core ขนาดเล็ก เอาต์พุตที่ออกมาจะเป็นแรงดัน 333mV

ตัวอย่างประยุกต์ใช้งาน CT Split Core ขนาดเล็ก ต่อร่วมกับ Power meter EM271