เขียนโดย : Product Manager Calibrati

สวัสดีทุกท่านครับ วันนี้จะมาคุยเกี่ยวกับเรื่อง Uncertainty ก็คือค่าความไม่แน่นอนของการวัด ซึ่งมีติดมาอยู่ในใบ Certificate ทุกงานที่เราส่งสอบเทียบไป มันคืออะไร และนำไปใช้อย่างไร ให้ผ่าน Audit จาก Auditor วันนี้มีคำตอบครับ

Uncertainty หมายถึง สิ่งที่บอกความไม่สมบูรณ์จากปัจจัยต่างๆในการวัด ทำให้เกิดเป็นคำที่เรียกว่า "ความไม่แน่นอน" ขึ้นโดยความไม่แน่นอนของการวัดเกิดขึ้นทุกครั้งในการถ่ายทอดความถูกต้องของ การวัด ไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนไหนของความสามารถในการสอบกลับได้ก็ตาม (Traceability) ซึ่งในแต่ละระดับของการวัดจะเกิดความไม่แน่นอนของการวัดสะสมขึ้นเรื่อยๆ มากน้อยขึ้นอยู่กับความสามารถในการถ่ายทอดการวัดของแต่ละห้องปฏิบัติการ ความไม่แน่นอนอาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ เช่น วิธีการวัด เครื่องมือวัด ผู้ปฏิบัติการ และสภาวะแวดล้อมในการวัด เป็นต้น
สิ่งที่บอกความไม่สมบูรณ์ต่างๆ ทำให้ผู้สอบเทียบไม่สามารถแจ้งค่าที่เป็นจริงได้แน่นอนชัดเจน ดังนั้นจึงแจ้งขนาดความไม่สมบูรณ์ ดังกล่าวไว้ในรูปของ "ความไม่แน่นอนของการวัด"

ค่าความไม่แน่นอนของการวัดจะถูกรายงานร่วมกับค่าความคลาดเคลื่อน(Error) ของการวัดในใบรายงานผลการสอบเทียบ

ค่าความคลาด เคลื่อน (Error) ของการวัด ก็คือ ความแตกต่างระหว่างค่าที่วัดได้กับค่าจริงของสิ่งที่วัด

* ในใบรายงานผลการสอบเทียบ Uncertainty จะถูกรายงานร่วมกับ Error ซึ่งสามารถอ่านและตี ความได้ดังนี้

ที่ STD 30.00 C , UUC อ่านค่าได้ 30.2 C มี Error 0.20 C และมี Uncertainty + 0.54 C ซึ่งเป็นไปได้ว่า UUC ที่ 30.2 C มีโอกาสที่จะเป็นค่าได้ตั้งแต่ 29.66 ถึง 30.74 C (เพราะ Uncertainty + 0.54 C)

* กรณีนำผลไปเปรียบเทียบกับเกณฑ์การยอมรับ (Tolerance) ให้นำ Error + Uncertainty เพื่อเปรียบเทียบว่าอยู่ในเกณฑ์การยอมรับ (Tolerance) ที่กำหนดหรือไม่

กรณีตั้งเกณฑ์การยอมรับ (Tolerance) ของเครื่องมืออยู่ที่ + 5 C จากใบ Cert. จะเห็นว่า เครื่องมือยังอยู่ในเกณฑ์การ ยอมรับ (Tolerance) ที่วางไว้ เพราะ Error + Uncertainty มีค่าอยู่ที่ 0.20 + 0.54 C